Carbon farming (nông nghiệp carbon) là phương pháp canh tác giúp hấp thụ và lưu giữ khí CO2 trong đất và thảm thực vật, thay vì thải ra khí quyển. Đây là một chiến lược quan trọng để giảm thiểu biến đổi khí hậu, đồng thời cải thiện độ phì nhiêu của đất, tăng năng suất cây trồng và bảo vệ hệ sinh thái.
1. Tại sao carbon farming quan trọng?
Biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng do lượng khí CO2 phát thải từ các hoạt động công nghiệp, giao thông và nông nghiệp. Nông nghiệp truyền thống thường phát thải nhiều CO2 do việc sử dụng phân bón hóa học, đốt rơm rạ và cày xới đất. Carbon farming giúp:
- Hấp thụ CO2 từ khí quyển và lưu trữ trong đất.
- Cải thiện chất lượng đất, giúp đất giữ nước tốt hơn và tăng năng suất.
- Giảm phát thải khí nhà kính, hướng đến mục tiêu net-zero.
- Bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học bằng cách giảm xói mòn đất và duy trì lớp phủ thực vật.
2. Các phương pháp carbon farming phổ biến
a. Trồng cây che phủ và cây cố định carbon
Cây che phủ như cỏ ba lá, họ đậu có khả năng giữ carbon trong rễ và tăng lượng mùn hữu cơ trong đất. Chúng cũng giúp ngăn chặn xói mòn và cải thiện độ ẩm đất.
b. Canh tác không cày xới (No-till farming)
Phương pháp này giảm tác động xáo trộn đất, giúp bảo tồn cấu trúc đất và giữ carbon lâu hơn. Đồng thời, nó làm giảm nhu cầu sử dụng phân bón hóa học, hạn chế phát thải khí nhà kính.
c. Luân canh cây trồng và trồng xen canh
Luân canh cây trồng với các loại cây có khả năng hấp thụ CO2 cao như ngô, lúa mì, cây họ đậu sẽ giúp cải thiện chất lượng đất và tăng trữ lượng carbon.
d. Sử dụng phân bón hữu cơ và than sinh học (Biochar)
Biochar là một dạng than sinh học giúp cải thiện đất, tăng khả năng giữ nước và lưu trữ carbon trong thời gian dài. Sử dụng phân bón hữu cơ thay vì phân bón hóa học cũng giúp giảm lượng khí thải CO2.
e. Trồng rừng và phục hồi thảm thực vật tự nhiên
Các khu rừng và đồng cỏ tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thụ và lưu giữ CO2. Việc trồng rừng hoặc khôi phục hệ sinh thái tự nhiên giúp giảm đáng kể lượng carbon trong khí quyển.
3. Lợi ích kinh tế và môi trường của carbon farming
- Tăng lợi nhuận cho nông dân: Đất được cải thiện độ phì nhiêu, giúp tăng năng suất cây trồng.
- Chứng nhận tín chỉ carbon: Nông dân có thể bán tín chỉ carbon cho các doanh nghiệp cần bù đắp lượng phát thải của họ.
- Giảm tác động biến đổi khí hậu: Hạn chế các hiện tượng cực đoan như hạn hán, lũ lụt nhờ hệ thống canh tác bền vững.
4. Thách thức và giải pháp
Thách thức:
- Chi phí đầu tư ban đầu cho các kỹ thuật carbon farming có thể cao.
- Thiếu kiến thức và công nghệ phù hợp.
- Chính sách hỗ trợ từ chính phủ còn hạn chế.
Giải pháp:
- Tăng cường đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân.
- Hợp tác với các tổ chức và doanh nghiệp để tiếp cận nguồn vốn.
- Chính phủ cần có chính sách khuyến khích và hỗ trợ tài chính cho mô hình nông nghiệp carbon.
Carbon farming không chỉ giúp giảm phát thải CO2 mà còn mang lại nhiều lợi ích về kinh tế và môi trường. Đây là một giải pháp quan trọng giúp ngành nông nghiệp hướng đến phát triển bền vững và đạt được mục tiêu net-zero trong tương lai. Việc thúc đẩy nông nghiệp hấp thụ carbon cần sự phối hợp giữa chính phủ, doanh nghiệp và nông dân để mang lại hiệu quả tối ưu.
