Khởi nghiệp xanh đang trở thành một xu hướng tất yếu trong bối cảnh biến đổi khí hậu và suy giảm tài nguyên thiên nhiên. Nhận thức được tầm quan trọng của mô hình kinh doanh bền vững, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ nhằm thúc đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp xanh. Dưới đây là những chính sách quan trọng giúp các startup khởi nghiệp xanh tận dụng cơ hội để phát triển.
1. Hỗ trợ về chính sách và pháp lý
Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản pháp luật và chiến lược nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế xanh, bao gồm:
- Luật Bảo Vệ Môi Trường 2020: Đưa ra các quy định về trách nhiệm môi trường đối với doanh nghiệp, khuyến khích sử dụng công nghệ xanh, sản xuất sạch hơn.
- Chiến Lược Quốc Gia về Tăng Trưởng Xanh Giai Đoạn 2021-2030: Định hướng các chính sách ưu tiên phát triển kinh tế xanh, giảm phát thải carbon và sử dụng hiệu quả tài nguyên.
- Nghị định về Phát Triển Kinh Tế Tuần Hoàn: Khuyến khích doanh nghiệp tái chế, tái sử dụng nguyên vật liệu và giảm thiểu rác thải.
Những quy định này tạo ra nền tảng pháp lý vững chắc cho các doanh nghiệp khởi nghiệp xanh, giúp họ có cơ sở để phát triển bền vững.

2. Ưu đãi về thuế và tài chính
Nhằm khuyến khích doanh nghiệp áp dụng mô hình kinh doanh xanh, Chính phủ đã đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ tài chính:
- Miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp: Doanh nghiệp có chứng nhận xanh, áp dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng hoặc sử dụng nguyên liệu tái chế có thể được hưởng ưu đãi thuế từ 10% trong 15 năm thay vì 20% như thông thường.
- Ưu đãi thuế nhập khẩu: Các thiết bị, công nghệ thân thiện với môi trường được miễn hoặc giảm thuế nhập khẩu.
- Hỗ trợ vốn vay ưu đãi: Ngân hàng Nhà nước và nhiều quỹ tài chính xanh cung cấp các gói vay với lãi suất thấp dành cho startup trong lĩnh vực năng lượng tái tạo, sản xuất sạch, xử lý rác thải và nông nghiệp hữu cơ.

3. Hỗ trợ từ các quỹ đầu tư và tổ chức quốc tế
Bên cạnh các chính sách của Chính phủ, nhiều tổ chức quốc tế và quỹ đầu tư cũng đang hỗ trợ doanh nghiệp xanh tại Việt Nam:
- Quỹ Đổi Mới Công Nghệ Quốc Gia (NATIF): Cung cấp tài trợ cho các dự án nghiên cứu và phát triển công nghệ xanh.
- Quỹ Bảo Vệ Môi Trường Việt Nam (VEPF): Hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp có dự án bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
- Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB): Cung cấp các khoản vay ưu đãi cho doanh nghiệp phát triển năng lượng sạch và xử lý chất thải.
Những nguồn vốn này giúp các doanh nghiệp khởi nghiệp xanh có thêm cơ hội tiếp cận tài chính để mở rộng quy mô và phát triển bền vững.

4. Hỗ trợ đào tạo và kết nối mạng lưới
Nhằm giúp startup xanh phát triển nhanh chóng, Chính phủ và các tổ chức phi chính phủ đang triển khai nhiều chương trình đào tạo và kết nối doanh nghiệp:
- Chương trình Hỗ Trợ Khởi Nghiệp Quốc Gia: Cung cấp khóa đào tạo, hội thảo và cơ hội kết nối với các nhà đầu tư, chuyên gia trong lĩnh vực kinh doanh bền vững.
- Cuộc thi Khởi Nghiệp Đổi Mới Sáng Tạo Xanh: Được tổ chức thường niên nhằm tìm kiếm các ý tưởng khởi nghiệp xanh tiềm năng và hỗ trợ phát triển thành doanh nghiệp thực tế.
- Mạng lưới doanh nghiệp bền vững: Các tổ chức như VCCI, Trung tâm Hỗ trợ Khởi nghiệp Quốc gia tạo ra mạng lưới giúp các startup xanh tiếp cận thị trường, đối tác và nhà đầu tư.
5. Cơ hội và thách thức khi tận dụng chính sách hỗ trợ
Mặc dù có nhiều chính sách khuyến khích, nhưng việc tiếp cận và tận dụng các ưu đãi vẫn còn gặp một số thách thức:
- Thủ tục hành chính phức tạp: Nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tiếp cận các gói hỗ trợ do quy trình xét duyệt còn rườm rà.
- Thiếu thông tin về chính sách: Không phải doanh nghiệp nào cũng nắm rõ các chương trình ưu đãi để tận dụng hiệu quả.
- Cạnh tranh trong việc nhận hỗ trợ: Nhiều doanh nghiệp xanh đang mọc lên khiến nguồn vốn và các gói hỗ trợ bị chia sẻ, đòi hỏi doanh nghiệp phải có kế hoạch rõ ràng và chiến lược phát triển bền vững.
Việt Nam đang có nhiều chính sách hỗ trợ khởi nghiệp xanh nhằm thúc đẩy nền kinh tế bền vững. Tuy nhiên, để tận dụng tốt các ưu đãi, doanh nghiệp cần chủ động tìm hiểu thông tin, xây dựng kế hoạch kinh doanh rõ ràng và kết nối với các tổ chức hỗ trợ. Đây là cơ hội vàng để các startup xanh phát triển mạnh mẽ, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống.