Thành phố xanh không phải là một khái niệm mới mà đã xuất hiện từ nhiều thập kỷ trước, với mục tiêu cân bằng giữa phát triển đô thị và bảo vệ môi trường. Trải qua nhiều giai đoạn phát triển, các thành phố xanh đã không ngừng thay đổi, áp dụng công nghệ tiên tiến và cải tiến quy hoạch để tạo ra môi trường sống bền vững. Dưới đây là một số cột mốc quan trọng trong lịch sử phát triển của các thành phố xanh trên thế giới.
1. Giai đoạn sơ khai: Những ý tưởng đầu tiên về thành phố xanh
- Cuối thế kỷ 19 – đầu thế kỷ 20, khái niệm về đô thị bền vững đã được đề cập trong các phong trào quy hoạch đô thị như “Vườn thành phố” của Ebenezer Howard ở Anh. Ý tưởng này đề xuất xây dựng các khu đô thị với nhiều không gian xanh, kết hợp giữa đô thị và nông thôn.
- Trong cùng thời kỳ, các thành phố như New York, London, và Paris bắt đầu quy hoạch công viên lớn như Central Park, Hyde Park nhằm mang lại không gian xanh cho cư dân.
2. Sự trỗi dậy của thành phố xanh trong thế kỷ 20
- Từ những năm 1960-1970, phong trào bảo vệ môi trường lan rộng, nhiều chính phủ và tổ chức quốc tế bắt đầu quan tâm đến quy hoạch đô thị xanh.
- Hội nghị Liên Hợp Quốc về Môi trường và Con người năm 1972 đặt nền móng cho các chính sách quy hoạch đô thị bền vững.
- Thành phố Curitiba (Brazil) được xem là một trong những đô thị tiên phong trong việc phát triển giao thông công cộng bền vững và không gian xanh từ thập niên 1970.
3. Thập niên 1990 – 2000:
- Khái niệm “Thành phố sinh thái” được nhấn mạnh với sự ra đời của các tiêu chuẩn công trình xanh như LEED (Mỹ), BREEAM (Anh).
- Thành phố Freiburg (Đức) trở thành hình mẫu điển hình với hệ thống năng lượng tái tạo, giao thông xanh và không gian công cộng thân thiện với môi trường.
- Singapore đẩy mạnh chiến dịch phủ xanh đô thị, kết hợp công nghệ vào quy hoạch nhằm tối ưu hóa hiệu suất năng lượng.
4. Thế kỷ 21: Sự bùng nổ của thành phố xanh thông minh
- Các đô thị như Copenhagen (Đan Mạch), Amsterdam (Hà Lan) và Stockholm (Thụy Điển) đầu tư mạnh vào hạ tầng xe đạp, năng lượng tái tạo và công trình xanh.
- Thành phố Masdar (UAE) trở thành dự án thành phố xanh thông minh điển hình với quy hoạch không khí thải carbon.
- Trung Quốc và Mỹ thúc đẩy mạnh mẽ các dự án thành phố không phát thải như Tianjin Eco-City hay Smart City tại California.
5. Hiện tại và tương lai của thành phố xanh
- Ngày nay, thành phố xanh không chỉ dừng lại ở việc gia tăng cây xanh mà còn tích hợp công nghệ AI, IoT vào quản lý giao thông, năng lượng và tài nguyên.
- Xu hướng “Thành phố Carbon thấp” và “Thành phố không rác thải” đang được triển khai tại nhiều nơi như Tokyo, Vancouver và Berlin.
- Các thành phố đang tập trung vào nền kinh tế tuần hoàn, năng lượng sạch và sự kết nối giữa con người và thiên nhiên.
Sự phát triển của thành phố xanh là một hành trình dài, từ những ý tưởng ban đầu đến các đô thị thông minh hiện đại. Trong tương lai, thành phố xanh không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn nâng cao chất lượng sống, hướng đến một nền kinh tế bền vững và cân bằng giữa con người với thiên nhiên.
