Trong những năm gần đây, ESG (Environmental – Social – Governance, tức Môi trường – Xã hội – Quản trị) đã trở thành một tiêu chí quan trọng trong đầu tư và kinh doanh. Không chỉ đơn thuần là một xu hướng, ESG đang thay đổi cách doanh nghiệp vận hành và thu hút vốn đầu tư. Các công ty áp dụng ESG không chỉ góp phần bảo vệ môi trường, nâng cao trách nhiệm xã hội mà còn tạo ra giá trị bền vững, tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.
1. ESG là gì?
ESG là bộ tiêu chí đánh giá mức độ bền vững của một doanh nghiệp thông qua ba yếu tố chính:
- Môi trường (Environmental): Bao gồm việc quản lý khí thải carbon, sử dụng năng lượng tái tạo, xử lý chất thải, bảo vệ đa dạng sinh học và áp dụng mô hình kinh tế tuần hoàn.
- Xã hội (Social): Đề cập đến trách nhiệm đối với nhân viên, khách hàng, cộng đồng và chuỗi cung ứng, bao gồm điều kiện làm việc, bình đẳng giới, quyền con người và đóng góp cho xã hội.
- Quản trị (Governance): Liên quan đến cách thức doanh nghiệp điều hành, minh bạch tài chính, trách nhiệm của ban lãnh đạo và chống tham nhũng.
2. Tại sao ESG quan trọng đối với doanh nghiệp?
2.1. Tăng khả năng thu hút đầu tư
Các quỹ đầu tư và tổ chức tài chính ngày càng ưu tiên các doanh nghiệp có tiêu chuẩn ESG cao. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng doanh nghiệp tuân thủ ESG có xu hướng có lợi nhuận ổn định hơn và ít chịu tác động tiêu cực từ các rủi ro môi trường và xã hội.
Ví dụ: BlackRock, quỹ đầu tư lớn nhất thế giới, đã cam kết đưa các yếu tố ESG vào chiến lược đầu tư của mình, ưu tiên tài trợ cho các doanh nghiệp có chiến lược phát triển bền vững.

2.2. Giảm thiểu rủi ro và nâng cao khả năng thích ứng
Các doanh nghiệp không quan tâm đến ESG có nguy cơ đối mặt với các rủi ro về pháp lý, uy tín và tài chính. Quy định về môi trường ngày càng nghiêm ngặt, trong khi người tiêu dùng và nhà đầu tư ngày càng quan tâm đến tính minh bạch và trách nhiệm xã hội.
Ví dụ: Các công ty dệt may tại Việt Nam đang phải đáp ứng các tiêu chuẩn bền vững từ đối tác châu Âu như quy định CBAM (Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon), nếu không sẽ bị hạn chế xuất khẩu.
2.3. Tối ưu hóa chi phí và nâng cao hiệu suất
Áp dụng ESG giúp doanh nghiệp giảm chi phí vận hành thông qua việc tối ưu hóa tài nguyên, sử dụng năng lượng hiệu quả và giảm lãng phí.
Ví dụ: Các doanh nghiệp chuyển đổi sang năng lượng mặt trời có thể giảm đáng kể hóa đơn tiền điện và gia tăng lợi nhuận.

2.4. Nâng cao hình ảnh thương hiệu và tạo lợi thế cạnh tranh
Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến tính bền vững khi lựa chọn sản phẩm và dịch vụ. Một doanh nghiệp có chiến lược ESG rõ ràng sẽ dễ dàng xây dựng lòng tin và thu hút khách hàng trung thành hơn.
Ví dụ: Các thương hiệu như Patagonia và Unilever đã thành công trong việc thu hút khách hàng nhờ vào cam kết phát triển bền vững.
3. ESG trong đầu tư: Xu hướng tất yếu
Các nhà đầu tư ngày càng xem ESG như một tiêu chí quan trọng khi quyết định rót vốn. Các xu hướng nổi bật trong đầu tư ESG bao gồm:
- Tăng trưởng mạnh của quỹ ESG: Các quỹ đầu tư ESG đang thu hút hàng tỷ USD mỗi năm.
- Quy định chặt chẽ từ các chính phủ: Nhiều quốc gia yêu cầu doanh nghiệp công bố báo cáo ESG, đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động.
- Sự dịch chuyển từ “lợi nhuận ngắn hạn” sang “giá trị dài hạn”: Các nhà đầu tư dần ưu tiên doanh nghiệp có mô hình phát triển bền vững thay vì chỉ chạy theo lợi nhuận nhanh.

4. Cách doanh nghiệp áp dụng ESG hiệu quả
4.1. Xây dựng chiến lược ESG rõ ràng
Doanh nghiệp cần xác định mục tiêu ESG cụ thể, đo lường và báo cáo kết quả định kỳ.
4.2. Cải thiện quy trình sản xuất và chuỗi cung ứng
- Áp dụng công nghệ xanh để giảm phát thải.
- Hợp tác với các nhà cung cấp có cam kết ESG cao.

4.3. Tích hợp ESG vào văn hóa doanh nghiệp
- Đào tạo nhân viên về tầm quan trọng của ESG.
- Khuyến khích các sáng kiến nội bộ giúp giảm tác động môi trường.
4.4. Báo cáo minh bạch và tuân thủ quy định
- Doanh nghiệp nên công bố báo cáo ESG hàng năm.
- Đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế như GRI (Global Reporting Initiative) hoặc SASB (Sustainability Accounting Standards Board).
ESG không chỉ là một xu hướng mà là một yếu tố cốt lõi quyết định sự thành công của doanh nghiệp trong tương lai. Việc áp dụng các tiêu chí ESG không chỉ giúp doanh nghiệp phát triển bền vững, giảm thiểu rủi ro mà còn thu hút vốn đầu tư và nâng cao lợi thế cạnh tranh. Để đứng vững trong nền kinh tế xanh, doanh nghiệp cần hành động ngay từ bây giờ, tích hợp ESG vào chiến lược kinh doanh và tạo ra giá trị bền vững cho xã hội và môi trường.