Biến đổi khí hậu đang đặt ra những thách thức to lớn đối với các thành phố trên toàn cầu, đặc biệt là những khu đô thị lớn với mật độ dân số cao và mức tiêu thụ tài nguyên đáng kể. Để thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu, các thành phố đang triển khai nhiều chiến lược thông minh và bền vững. Dưới đây là những giải pháp nổi bật mà các đô thị lớn trên thế giới đang áp dụng.
1. Phát triển hạ tầng xanh
Một trong những giải pháp quan trọng giúp thành phố đối phó với biến đổi khí hậu là mở rộng các không gian xanh. Công viên đô thị, vườn thẳng đứng, mái nhà xanh và hệ thống cây xanh dọc đường phố không chỉ giúp giảm hiệu ứng đảo nhiệt mà còn cải thiện chất lượng không khí và hấp thụ nước mưa, giảm nguy cơ lũ lụt.
Ví dụ, thành phố Singapore đã triển khai chương trình “Thành phố trong vườn” với việc tăng cường phủ xanh đô thị, trong khi New York phát triển công viên High Line, một tuyến đường sắt bỏ hoang được cải tạo thành công viên trên cao, giúp giảm nhiệt độ khu vực và tăng chất lượng sống.
2. Cải thiện hệ thống giao thông bền vững
Các thành phố lớn đang đầu tư mạnh vào giao thông công cộng và khuyến khích sử dụng phương tiện không phát thải. Xe điện, xe đạp công cộng, làn đường riêng cho xe buýt và phát triển hệ thống metro là những giải pháp giúp giảm khí thải CO2.
Amsterdam là một điển hình với hệ thống giao thông thân thiện với xe đạp, giúp giảm thiểu khí thải nhà kính đáng kể. Trong khi đó, Oslo (Na Uy) đang dần loại bỏ ô tô chạy bằng nhiên liệu hóa thạch khỏi trung tâm thành phố bằng các chính sách khuyến khích sử dụng phương tiện điện.
3. Sử dụng năng lượng tái tạo
Để giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, nhiều thành phố đang chuyển hướng sang sử dụng năng lượng tái tạo như điện mặt trời, điện gió và địa nhiệt. Thành phố Copenhagen (Đan Mạch) đã đặt mục tiêu trở thành thành phố không carbon vào năm 2025 nhờ hệ thống sưởi ấm và làm mát bằng năng lượng tái tạo.
San Diego (Mỹ) cũng cam kết đạt 100% sử dụng năng lượng tái tạo vào năm 2035, với các chính sách khuyến khích hộ gia đình và doanh nghiệp lắp đặt pin mặt trời.
4. Quản lý nước thông minh
Các thành phố đang đối mặt với tình trạng nước biển dâng, hạn hán kéo dài và mưa bão bất thường. Do đó, việc quản lý tài nguyên nước thông minh là điều cấp thiết. Thành phố Tokyo (Nhật Bản) đã xây dựng hệ thống bể chứa nước ngầm khổng lồ để kiểm soát lũ lụt, trong khi Melbourne (Úc) đầu tư vào các công nghệ tái chế nước để sử dụng hiệu quả hơn trong mùa khô hạn.
5. Xây dựng các công trình bền vững
Công trình xanh với khả năng tiết kiệm năng lượng, tối ưu hóa ánh sáng tự nhiên, sử dụng vật liệu tái chế và hệ thống quản lý chất thải hiệu quả đang được nhiều thành phố áp dụng. Tiêu biểu như tòa tháp Bosco Verticale ở Milan (Ý) với thiết kế tích hợp cây xanh, giúp cải thiện chất lượng không khí và điều hòa nhiệt độ.
6. Chính sách và quy hoạch thông minh
Bên cạnh các giải pháp công nghệ, chính sách quản lý đóng vai trò quan trọng trong việc giúp thành phố ứng phó với biến đổi khí hậu. Paris (Pháp) đã ban hành các lệnh cấm xe ô tô diesel, trong khi London (Anh) thu phí khí thải đối với các phương tiện không thân thiện môi trường.
Các thành phố lớn trên thế giới đang tiên phong trong việc triển khai các giải pháp đối phó với biến đổi khí hậu, từ mở rộng không gian xanh, phát triển giao thông bền vững đến tối ưu hóa nguồn năng lượng tái tạo. Những mô hình này có thể là bài học hữu ích cho các đô thị khác, trong đó có Việt Nam, để hướng tới một tương lai xanh hơn và bền vững hơn.
